Published on februari 7th, 2019 | by admin
Living History op Schaesberg
EDIT Mei 2019: door wat veranderingen in organisatie bij slot Schaesberg is de video die ik hier had geplaatst mogelijk niet meer te zien. Zo gaat het soms. De tekst laat ik staat als referentie.
Wat is het toch heerlijk als je voor je werk dit kan doen. Van Slot Schaesberg / BOEi kreeg ik de opdracht een video te maken van de Living History (re-enactment) beurs begin februari. En als mensen zelf al zoveel kleur meebrengen is video maken niet moeilijk. Een zeer geslaagde dag.
Wat mij opviel tijdens het filmen is dat de werkwijze tussen groepen heel anders is als het gaat over ‘authenticiteit’. De 17e eeuwse piekeniers, middeleeuwers en Romeinen maken alle kleding en attributen uit hun periode zeer nauwkeurig na om een zo authentiek mogelijk beeld van het verleden te geven. Bij de productie gebruikt men liefst de originele hulpmiddelen en wordt als het even kan ook het naaigaren niet vervangen voor een naaimachinevriendelijk modern katoenen of polyester alternatief. Niet in de tijd passende maar soms nu eenmaal noodzakelijke brillen, worden snel weggestopt als ik met de camera verschijn – wat het voor mij direct een sport maakte hen er toch op te betrappen. In het uitzonderlijk geval dat een Kruisridder of naaister de hand weet te leggen op een origineel artefact uit de periode die zij uitbeelden – een zwaard, een weefgetouw, een dolk – wordt dit artefact uiteraard NIET gebruikt tijdens de re-enactment. “Dat zou immers zonde zijn”, lichtte een Bourgondiër mij toe.
Het aardige is nu dat in de groepen die de Tweede Wereldoorlog uitbeelden ten bate van de authenticiteit exact het tegenovergestelde wordt nagestreefd. “Het originele materiaal uit 1943 is oersterk en nog te vinden. Als het even kan gebruik je dus zoveel mogelijk authentiek spul. Alleen als het echt lastig wordt – bijvoorbeeld bij sigaretten in originele verpakking – maken we het na”, vertelde de jongeman bij de stand van de Second Armor Division in Europe groep.
Over de redenen voor deze hobby leek men het overigens redelijk eens. Vrij vertaald: “Living History laat dat zien wat er in deze streek allemaal heeft plaatsgevonden. Het is belangrijk dat de mensen dat weten.” Dit werd door de 40-45 groep nog aangevuld met: “Door de media is bijvoorbeeld de 82ste Airborne Divisie zeer bekend in ons land, maar dat er ook nog hele andere eenheden gestreden hebben voor onze vrijheid wordt vergeten. Daarom beelden wij de reconnaissance van Second Armor uit, want ook die verdienen het herinnerd worden.”
Voor mijzelf is het vooral interessant dat een ‘authentieke weergave’ voor Living History groepen een haalbare kaart lijkt. Zo lang je tenminste je smartphone snel wegstopt als er publiek op je af komt, natuurlijk. De verschillen maken voor mij duidelijk dat ‘authenticiteit’ vooral een gedeelde beleving is. Een gedeelde beleving van een wezenlijke verbinding met het uitgebeelde verleden. Voor hen dan, want wat mij betreft heeft die verbinding weinig echt met dat verleden te maken, maar bestaat vooral tussen de mensen die het tijdvak nu uitbeelden. Re-enactment is daarom een culturele productie gericht op verbindingen in het heden. Dat maakt deze passie overigens op geen enkele manier minder belangrijk. Integendeel!
