Nationaal Militaristisch Museum

Verwondering over het Nationaal Militair Museum (NMM). Ik dacht dat dit een rijksmuseum was, maar dat is niet zo. Wellicht verklaart dat het volgende. Het museum gebruikt het thema ‘oorlog als kinderspel’ als marketing instrument. Diezelfde toon is steeds algemener, bijvoorbeeld ook te vinden bij het Airborne Museum. Een collega reageerde op een Instagram bericht (zie foto) wat kritisch op deze toon: ‘Oorlog als kinderspel, breng zelf je ketchup mee’. De snibbige reactie van de media-medewerker van NMM was vrij vertaald: ‘Nou als u het niet leuk vindt, dan is de herdenkingstuin om de hoek hoor.’ Hiermee werd de ethische discussie en de herdenkingskant van de oorlog vlotjes van de hand gedaan. Zeer legitiem, juist die vraag: Moet je oorlog wel willen verbeelden als kinderspel? Zie de post op Instagram voor de letterlijke reactie van de medewerker. https://www.instagram.com/p/BzgE4MDojqB/

Ook even mijn vergissing: NMM is geen rijksmuseum, het is een defensiemuseum. Aan de top van de ladder staat het betreffende ministerie, vermoed ik. Dus dat zou betekenen dat zij vanuit een andere ethisch grondslag werken en niet zoals de wel-rijksmusea een opdracht hebben maatschappelijk de juiste toon te raken voor alle Nederlanders. Het betekent dat ideologisch gezien het doel van het museum is er voor te zorgen dat er meer defensie komt. Als dit klopt dan is het daarmee niet alleen een militair museum, het is ook een militaristisch museum: een museum dat een voorliefde voor het militair vertoon promoot in de samenleving, streeft naar een meer gemilitariseerde samenleving. De geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog wordt bij het NMM helemaal niet in hoofdzaak herdacht, hij wordt gebruikt om de krijgsmacht te versterken. Uitroepteken!

Wat ik er precies van vind, weet ik nog niet. Er zijn goeie argumenten voor het willen onderhouden van een krijgsmacht en die krijgsmacht kan niet functioneren zonder werving.Voor werving heb je je wervende boodschappen nodig en elke marketeer kan je vertellen dat ‘jong beginnen’ de beste strategie is. Ook ik koop nog steeds Blue Band, omdat mijn moeder dat deed.

Ik vind het op voorhand echter wel misleidend dat herdenken en propaganda in het NMM ongemerkt in elkaar overgaan en dat je dat niet weet als je de deur door gaat. Dat zijn twee heel verschillende zaken die het NMM niet heel duidelijk splitst. Alhoewel, de missie op de website zegt het dan wel weer vrij letterlijk: ‘Het NMM staat voor de overtuiging dat de rol van de krijgsmacht essentieel is voor onze samenleving. Deze overtuiging wil het NMM actief uitdragen door verbindingen te leggen en te tonen tussen de krijgsmacht en de samenleving.’ https://www.nmm.nl/over-het-nmm/organisatie/

Dit lijkt me belangrijk te weten als je je kinderen er mee naar toe sleept. Het verhaal over de volle betekenis en grote verschrikking van oorlog moet je zelf toevoegen als ouder. Net als de twijfel over of het onderhouden van een leger überhaupt wel een goed idee is. Als mijn redenatie op gaat heeft het museum er in ieder geval geen belang bij je te vertellen dat de opoffering van een militair minstens zo vaak zinloos als zinvol is, vaak het slechtste in het mens-zijn naar bovenhaalt en dat een militair zelf nooit wint, ook niet als de vijand verslagen wordt. Oorlog is bovenal horror en een bewijs onmetelijke kleinheid van het menselijk hart en verstand. Als je dat helder hebt, dan wil je niks anders dan je kinderen zo ver mogelijk daar vandaan houden.