Wel eens een prinses gevonden?

Daar staat ze dan, Prinses Marijke in 1955…op de foto van het schilderij van Eversen in de beeldbank van het Gemeentearchief Ede…zonder context, terwijl juist die context dit schilderij zo boeiend maakt voor mij. Het is namelijk een archeologische vondst!

Vermelding in beeldbank Gemeentearchief Ede op www.archieval.nl

Het werd door Hans Timmerman en mij gevonden in de Beeckman kazerne in Ede, toen we archeologisch onderzoek deden in de officiersmess. Defensie had het gebouw al jaren verlaten. “Onderzoek had dus ook geen zin”, was mij van alle kanten verzekerd, want de #Verbindelaars hadden de kazerne volkomen leeg en ordentelijk achtergelaten.

Maar ja, maar van één kast in die mess was de sleutel zoek, dus wat doe je? Tja, dan is het jammer dan….Dus toen Hans en ik via een technisch luik, onder de schuinte van het dak, kruipdoor-sluipdoor van de andere kant kwamen, konden we de kast toch in! En daar stond ze, Prinses Marijke in 1955…de patroon van de gelijknamige Cadettenwapenvereniging in een ietwat beduimelde toestand. “….Oeps, patroon vergeten mee te nemen bij de verhuizing…kan gebeuren toch?”

Toen ik niet veel later op een wat slaperige vergadering van de erfgoedgemeenschappen in Ede wilde vertellen over de vondst, kon ik het woord ‘schilderij’ in mijn beleving niet eens helemaal uitspreken: alle hoofden in het zaaltje in het Raadshuis veerden met een ruk op en ontstond een levendige discussie. “Het moet terug!” zeiden de oud-militairen. “Het blijft hier!” bedong de gemeente! “Ik wil naar de krant!” probeerde ik nog…maar nee dat was niet de bedoeling! De gepensioneerde verantwoordelijke van destijds zou er – 10 jaar na dato – best nog eens voor op zijn kop kunnen krijgen. Want zo was de bedrijfscultuur bij Defensie.

Niet lang daarna kreeg ik een mail van een officier uit kazerne ISK Harskamp, zijn naam ben ik vergeten. Geen bedankje, geen enthousiasme, alleen de koele vraag of ik in een vertrouwelijk gesprek het schilderij wilde komen laten zien in de kazerne . “Mooi niet!” dacht ik, “Ik heb dan net een taart in de oven, toevallig…” want ik voelde de bui al hangen, dan kwam ik nooit meer buiten de poort mét. En dus verstopte ik de prinses op zolder achter een doos met oude onderbroeken. Een jaar later kreeg het een mooi plekje in de gemeentelijke kunstcollectie. Hadden ze maar beter moeten opletten…of gewoon wat aardiger moeten zijn. Onderschat nooit een archeoloog die op een ‘lege plek’ onderzoek doet.

Zie ook: Van Beek et al 2016. ‘In Dienst in Ede’ Uitgave Gemeentearchief Ede.