Participatief waarderen in Fort benoorden Spaarndam

Waarderingssessie met belangengroepen.

Op 2 juli jongstleden is in opdracht van de Provincie Noord-Holland een bijzonder project afgerond over de muurschilderingen in Fort benoorden Spaardam (Velsen-zuid). Daar mocht ik in samenwerking met Nico van der Woude van Stichting Restauratie Atelier Limburg, Arjen kok van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en een veelheid geïnteresseerde betrokkenen een waardering uitvoeren van een unieke collectie schilderingen. Of anders gezegd, van ‘militaire graffiti’, een waardestelling die in Nederland nog slechts zelden heeft plaatsgevonden.

Om veel reden een super interessant project! Ten eerste ging het om een unieke collectie, zeer fraaie schilderingen en interieurs, die het afgelopen decennium ontdekt zijn door de Stichting Krayenhoff. Om een week lang in een leeg, donker, schimmel en spinnenrijk fort een inventarisatie te mogen maken, dat was natuurlijk een prachtige uitdaging op zich waar een bouwbiograaf zich van harte op werpt.

Rapportage

Ten tweede moesten de daarop volgende waardering en het selectievoorstel gericht zijn op de toekomst, waarbij de collectie schilderingen geldt als een potentieel dat het fort in een herbestemde functie zal verrijken. Dit in tegenstelling tot het – nou vooruit- wat zure principe dat erfgoed per definitie bedreigd is en overheidswege beschermd moet worden. Dit erfgoed biedt kansen voor de toekomst, mits deze benut worden.

Daarnaast lag er voor deze waardering geen standaard methode op de plank en vroegen de provincie NH en het Recreatieschap Spaarnwoude nadrukkelijk om de belangengroepen uit de omgeving te betrekken. Participatief waarderen dus! Daarvoor hebben we met hulp van de rijksdienst de Museale Weegschaal benut en een waarderingssessie georganiseerd. Samen met verschilldende partijen – waaronder fortgidsen van de Stichting Krayenhoff en vertegenwoordigers van de Stichting Mega – zijn we tot een resultaat gekomen waar iedereen zich zeer goed in kon vinden. Een gedragen waardering, die niet alleen gebaseerd is op ‘expert-opinions’ en dat was precies de bedoeling.

Met de groep in het fort.

Op woensdag 2 juli vond de presentatie plaats bij Recreatie Noord-Holland en vanaf 3 juli is de publicatie openbaar. Zie hier voor het persbericht van de provincie. Een deel van de publicatie is te vinden op de website van Recreatie Noord-Holland.

Bij deze bied ik de publicatie met de meest relevante bijlagen ook aan op mijn eigen site. Wie vooral geïnteresseerd is de schilderingen zelf, moet vooral even bijlage 1b bekijken.

Veel plezier!

Update 10 augustus: deze week staan er een aardig stukje over dit onderzoek in weekblad Elsevier(week 32).