Bouwbiografie in de Villa Margaretha

Update: In het kader van monumentendag 2016 heeft de Villa Margaretha ook haar eigen webpagina gekregen. Kijk snel hier: http://villamargaretha.wordpress.com/

Sporen van deftiger dagen in de woning van een burgemeesterzoon

De Villa Margaretha

De ‘Villa Margaretha’ is een bijzonder fraai gelegen woonhuis met bijgebouwen aan Bennekomseweg in Wageningen. Gesitueerd in een stuk bos tegenover de Algemene Begraafplaats ademt de Villa met zijn grote serre, balkons, zuilen en lange oprijlaan, de romantiek van gloriedagen van weleer, de tijd van de ‘Roaring Twenties’ en van een deftiger leven in de Wageningen van vóór de Tweede Wereldoorlog. Die deftige dagen zijn voorbij – het pand is nu van de Woningstichting –, maar zou er in de kruipruimte nog iets te vinden zijn van de ‘vergane glorie’? Wat vertelt een blik onder de vloeren over de voormalige bewoners en over hun leven? Wat voegt bouwbiografisch onderzoek toe aan de geschiedenis van de ‘Villa Margaretha’? Deze vragen vormden het uitgangspunt voor een onderzoek in de ‘Villa Margaretha’. Samen met een bewoonster kroop ik door een klein gat van de voormalige woonkamer. In een spannende zoektocht van twee uur in een ruimte van krap 40 cm hoog deden we een schat aan ontdekkingen. Het werd één van de onderzoeken die zou aantonen dat dit soort onderzoek niet alleen leuk en spannend kan zijn, maar ook historisch interessant.

Wat vonden we…

Vondsten in de Villa Margaretha

Opvallend in de kruipruimten was de relatief grote hoeveelheid scherven van gekleurd en/of gedecoreerd servicegoed: gegraveerde of geslepen glazen, gekleurd glas, chinees porselein, multicolor steengoed. Deze vondsten gaven aanleiding tot een interpretatie die past bij het beeld van ‘de deftige stand’ in Wageningen van vóór de oorlog. De motieven in de decoraties doen denken aan art deco of mogelijk Jugendstil, die ook passen bij de architectuur van het gebouw. ‘Een heerlijk huis, mooi ingericht, met veel antiek…’ zo schreef Leo Klep eens over het huis in ‘Aanzienlijke buitenwoners in Wageningen. Landelijk wonen 1850 -1910’.

Wat is er toch met Engeland?

Ook opvallend is verder de viervoudige connectie met ‘Engeland’ in de kruipruimte, in vier verschillende vondsten. Blijkbaar was Engels aardewerk populair in dit huis, en mogelijk breder in deze kringen of tijd. Een andere connectie zijn de verpakking van het Engelse sigarettenmerk “Wild Woodbine” en de Engelstalige poststempel voor ‘parcel post’ van de London District Service.

Conclusie

Alles bij elkaar genomen lijken de meeste vondsten uit de kruipruimte van voor de Tweede Wereldoorlog te zijn (zie onder). Tijdens de verbouwing – als als gevolg van de oorlogshandelingen-  zijn deze vondsten van luxe glas- en aardewerk ingesloten geraakt onder de vloer en bewaard gebleven alsof in een tijdscapsule uit de jaren ’20. Pas met het huidige onderzoek zijn deze voorwerpen weer boven gekomen en ontsluiten ze zo het tijdsbeeld van een leven ‘op stand’. De familie had ofwel een persoonlijk relatie met Engeland of Engelsen, of spiegelde zich graag aan Engelse mode. Pas na afloop van het onderzoek bleek dat het oud archief van de gemeente Wageningen zowaar een hele collectie beheert aangaande deze familie Zadelhoff.

Rapportage

De rapportage ‘Sporen van deftiger dagen in de ‘Villa Margaretha’ is verschenen bij De Lawick Pers, Wageningen en te downloaden via deze link.

Update: In het kader van monumentendag 2016 heeft de Villa Margaretha ook haar eigen webpagina gekregen. Kijk snel hier: http://villamargaretha.wordpress.com/

Vondsten

De meeste vondsten worden tentoongesteld in een vitrinekastje in de hal van de Villa Margaretha.